Omstreeks 1500 kwam de oorspronkelijke behoefte naar een draagbaar uurwerk. Deze behoefte was echter niet het in staat stellen van gemakkelijk klokkijken, maar had een hele andere oorsprong. Namelijk het navigeren op zee. Met behulp van een draagbaar uurwerk konden schippers en zeelui hun lengtegraad en tevens locatie op zee bepalen door het vergelijken van de lokale tijd. Deze waren echter niet heel accuraat, waardoor het kleinste verschil in tijd al een miscalculatie van kilometers in de afstand kon betekenen.
De echte voorloper van het  horloge was de quadrans. Dit ontwerp berekende de tijd door middel van een slinger. Heel succesvol was dit echter niet. Dit kwam doordat veel van de draagbare uurwerken, of horloges zoals wij ze nu kennen, vereisten dat ze stabiel op de grond of tafel lagen om nauwkeurig te blijven. Pas aan het begin van de 16e eeuw kwam de Duitser Peter Henlein met het idee om veermechanismes te gebruiken voor de horloges. Deze horloges moesten handmatig worden opgewonden en waren berust met enkel nog een uurwijzer, omdat het niet accuraat genoeg was om de minuten te weergeven. Dit kwam wederom door het feit dat het horloge alsnog problemen ondervond wanneer het niet stabiel lag.

Nu nog het horloge gelijk laten lopen!

Ondertussen waren er dus al vele aanpassingen gedaan aan de horloge om ze te laten lopen, echter was grootste probleem destijds om alle horloges ook gelijk te laten lopen! Als elk horloge namelijk een andere tijd aangeeft, groot verschil of klein, is het moeilijk aan te tonen welke tijd klopt. Twee Zwitsers zijn verantwoordelijk voor de oplossing van dit probleem. Jacob Zech kwam met de oorspronkelijke oplossing en een man genaamd Gruet kwam met de  verbetering. Zij ontworpen een mechanisme dat ‘de snek’ wordt genoemd. Deze balanceerde de druk die door de veer werd uitgeoefend. Het mechanisme oefende veel druk uit als de veer strak was opgewonden en minder als deze afliep. Dit was voor het eerst dat het horloge daadwerkelijk een praktische functie kreeg, in plaats van slechts een sieraad.

Het praktische nut; navigeren op zee

Rond deze tijd waren er dus al een hoop stappen ondernomen om het horloge zo accuraat mogelijk te maken. Echter was deze pas echt geschikt als hulpmiddel bij navigeren na een aanpassing waar de Engelsman Robert Hooke en de Nederlander Christiaan Huygens afzonderlijk rond het jaar 1675 op kwamen. Zij maakten een constructie waarbij de veer een balanswiel heen en weer liet draaien, een vervanging van de slinger. Het zou echter nog minstens 100 jaar duren voordat dit idee globaal overgenomen zou worden. Dit had als grootste oorzaak dat de kennisoverdracht destijds aanzienlijk minder snel ging dan in de tijd waarin wij nu leven. Later zou nog een edelsteen toegevoegd worden aan het horloge, niet als versiering maar voor het opheffing van wrijving in het uurwerk en om de duurzaamheid te vergroten.

And the winner is..

In 1762 loofde het Engelse parlement een prijs uit voor degene die een klokwerk kon maken die nauwkeurig genoeg was om te gebruiken voor navigatie op zee. Deze prijs werd gewonnen door de Engelsman John Harrison. Na een reis van 5 maanden had zijn horloge slechts een afwijking van 1 minuut en 4 seconden. Zijn mechanisme was echter zo ingewikkeld dat er een boek over gepubliceerd moest worden zodat andere horlogemakers het over konden nemen.

Stijging van populariteit

Aan het einde van de 19e eeuw werd dan eindelijk het eerste polshorloge ontwikkeld door Patek Philippe. Toen werd het voornamelijk nog gezien als vrouwensieraad. Uiteindelijk heeft Louis Cartier er een leren band aan bevestigd waardoor het ook populariteit genoot onder mannen in Parijs. Tijdens de eerste wereldoorlog kwamen officieren in het leger tot de conclusie dat het veel minder tijd kost om de tijd af te lezen op je pols, dan om een horloge uit je zak te pakken. Daarnaast waren zakhorloges erg duur, en de meeste soldaten konden deze zich niet veroorloven. Hierdoor waren zij afhankelijk van officieren om de tijd te achterhalen. Dit probleem werd door het leger opgelost om goedkope polshorloges in massaproductie te brengen en uit te delen aan soldaten. Door deze na de oorlog te blijven dragen droegen de soldaten bij aan de stijgende populariteit van de polshorloges zoals wij ze nu kennen.

Hedendaagse horloges

En nu zijn we ironisch genoeg op een punt in de geschiedenis beland waar de rollen weer omdraaien. Steeds meer mensen lezen nu de tijd af van hun telefoon en het horloge wordt opnieuw weer een sieraad. Desondanks de verschuivingen in maatschappelijke en sociale trends, is het horloge een ingewikkeld, maar enorm prachtig staaltje van techniek met een zeer rijke historie.